Το ΕΕΣ ελέγχει τις δαπάνες που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο πολιτικών και προγραμμάτων στο σύνολο των τομέων που καλύπτει ο προϋπολογισμός της ΕΕ. Ελέγχουμε επίσης τα Ευρωπαϊκά Ταμεία Ανάπτυξης, τα οποία χρηματοδοτούνται άμεσα από τα κράτη μέλη.
Ο ετήσιος προϋπολογισμός της ΕΕ δαπανάται σε ένα ευρύ φάσμα τομέων. Οι πραγματοποιούμενες πληρωμές αποσκοπούν στην υποστήριξη ποικίλων δραστηριοτήτων, όπως η γεωργία και η ανάπτυξη των αγροτικών και των αστικών περιοχών, τα έργα υποδομών μεταφορών, η έρευνα, η επαγγελματική κατάρτιση ανέργων, η στήριξη χωρών που επιθυμούν να προσχωρήσουν στην ΕΕ ή η παροχή βοήθειας σε γειτονικές και αναπτυσσόμενες χώρες.
Τα ΕΤΑ παρέχουν συνδρομή εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της αναπτυξιακής συνεργασίας υπέρ των κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ), καθώς και υπέρ των υπερπόντιων χωρών και εδαφών (ΥΧΕ). Στόχος των δαπανών των ΕΤΑ και των μέσων συνεργασίας είναι η αντιμετώπιση της φτώχειας, καθώς και η προαγωγή της βιώσιμης ανάπτυξης και της ένταξης των χωρών ΑΚΕ και των ΥΧΕ στην παγκόσμια οικονομία.
Έξυπνη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη
• Ανταγωνιστικότητα για την ανάπτυξη και την απασχόληση
Οι δαπάνες στον τομέα αυτό αποσκοπούν στη βελτίωση της έρευνας και της καινοτομίας, την ενίσχυση των εκπαιδευτικών συστημάτων και την προώθηση της απασχόλησης, τη διασφάλιση μιας ψηφιακής ενιαίας αγοράς, την προώθηση της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και την ενεργειακή απόδοση, τον εκσυγχρονισμό του τομέα των μεταφορών και τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, κυρίως για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ).
Στην πλειονότητά τους, οι δαπάνες λαμβάνουν τη μορφή επιχορηγήσεων προς δικαιούχους του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα. Η Επιτροπή αποδίδει τις δαπάνες που δηλώνουν οι δικαιούχοι στις δηλώσεις δαπανών που υποβάλλουν σε σχέση με τα έργα.
• Οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή
Η περιφερειακή και αστική πολιτική αντιστοιχεί στο 80 % περίπου των δαπανών του συγκεκριμένου τομέα δαπανών και υλοποιείται κυρίως μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και του Ταμείου Συνοχής (ΤΣ). Σκοπός της είναι να βοηθήσει τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες και περιφέρειες της ΕΕ να καλύψουν την υστέρηση, να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα όλων των περιφερειών και να αναπτύξει τη διαπεριφερειακή συνεργασία. Τα κεφάλαια χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση επενδύσεων σε υποδομές, για τη δημιουργία ή τη διατήρηση θέσεων εργασίας, για περιφερειακές πρωτοβουλίες οικονομικής ανάπτυξης, καθώς και για δραστηριότητες στήριξης μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
Η πολιτική στον τομέα της απασχόλησης και των κοινωνικών υποθέσεων αντιστοιχεί στο υπόλοιπο 20 % αυτού του τομέα δαπανών. Χρηματοδοτείται κατά κύριο λόγο από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ). Οι δαπάνες περιλαμβάνουν επενδύσεις σε ανθρώπινο κεφάλαιο, μέσω μέτρων επιμόρφωσης και άλλων μέτρων στήριξης της απασχόλησης.
Η διαχείριση των δαπανών επιμερίζεται μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών και περιλαμβάνει τη συγχρηματοδότηση έργων στο πλαίσιο εγκεκριμένων προγραμμάτων δαπανών.
Βιώσιμη ανάπτυξη: φυσικοί πόροι
Αυτός ο τομέας δαπανών καλύπτει την κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ), την κοινή αλιευτική πολιτική (ΚΑΠ), την αγροτική ανάπτυξη και περιβαλλοντικά μέτρα.
Η ΚΓΠ αποσκοπεί στην αύξηση της παραγωγικότητας της γεωργίας, την εξασφάλιση δίκαιου βιοτικού επιπέδου για τον γεωργικό πληθυσμό, τη σταθεροποίηση των αγορών, την εξασφάλιση του ανεφοδιασμού και τη διασφάλιση λογικών τιμών κατά την προσφορά των αγαθών στους καταναλωτές. Υλοποιείται μέσω δύο ταμείων: του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ), το οποίο χρηματοδοτεί πλήρως άμεσες ενισχύσεις της ΕΕ και μέτρα στήριξης της αγοράς, και του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), το οποίο συγχρηματοδοτεί προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης από κοινού με τα κράτη μέλη. Η διαχείριση των δαπανών της ΚΓΠ επιμερίζεται μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών. Οι δαπάνες στο πλαίσιο αμφότερων των ταμείων διοχετεύονται μέσω 80 περίπου οργανισμών πληρωμών, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τον έλεγχο της επιλεξιμότητας των αιτήσεων ενίσχυσης και για την καταβολή των ενισχύσεων στους δικαιούχους.
Η ΚΑΠ επιδιώκει στόχους παρεμφερείς με αυτούς της ΚΓΠ. Το κύριο μέσο για την υλοποίησή της είναι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ). Η διαχείριση του ταμείου ασκείται από κοινού από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη βάσει του καθεστώτος της επιμερισμένης διαχείρισης.
Σκοπός της πολιτικής της ΕΕ για το περιβάλλον είναι να συμβάλλει στην προστασία και τη βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος, της ζωής των πολιτών της και της ορθολογικής χρησιμοποίησης των φυσικών πόρων. Τις δαπάνες στον τομέα αυτό διαχειρίζεται σε κεντρικό επίπεδο η Επιτροπή. Το σημαντικότερο πρόγραμμα της πολιτικής για το περιβάλλον είναι το πρόγραμμα LIFE, το οποίο συγχρηματοδοτεί έργα που αφορούν τη φύση και τη βιοποικιλότητα, την περιβαλλοντική πολιτική και διακυβέρνηση, την πληροφόρηση και την επικοινωνία.
Ασφάλεια και ιθαγένεια
Κύριες συνιστώσες αυτού του τομέα δαπανών είναι η δικαιοσύνη και οι εσωτερικές υποθέσεις, η προστασία των συνόρων, η πολιτική για τη μετανάστευση και το άσυλο, η δημόσια υγεία και η προστασία των καταναλωτών, ο πολιτισμός, η νεολαία, η πληροφόρηση και ο διάλογος με τους πολίτες.
Η Ευρώπη ως παγκόσμιος παράγοντας
Αυτός ο τομέας δαπανών καλύπτει τις δαπάνες στους τομείς της εξωτερικής πολιτικής, της στήριξης υποψήφιων και δυνητικά υποψήφιων προς ένταξη στην ΕΕ χωρών, καθώς και της αναπτυξιακής και ανθρωπιστικής βοήθειας της ΕΕ προς αναπτυσσόμενες και γειτονικές χώρες (με την εξαίρεση των Ευρωπαϊκών Ταμείων Ανάπτυξης).
Οι δαπάνες εκτελούνται σε περισσότερες από 150 χώρες, στο πλαίσιο ευρέος φάσματος μέσων συνεργασίας και μεθόδων παροχής της βοήθειας, είτε άμεσα από τις γενικές διευθύνσεις της Επιτροπής, από την έδρα τους στις Βρυξέλλες ή από τις αντιπροσωπείες της ΕΕ στις χώρες-αποδέκτες, είτε από κοινού με διεθνείς οργανισμούς.
Διοίκηση
Αυτός ο τομέας δαπανών καλύπτει τις διοικητικές δαπάνες των θεσμικών και λοιπών οργάνων της ΕΕ. Οι δαπάνες που αφορούν τους ανθρώπινους πόρους (μισθοί, επιδόματα και συντάξεις) αντιστοιχούν στο 60 % των συνολικών δαπανών του τομέα αυτού. Οι δαπάνες που συνδέονται με τα κτίρια, τον εξοπλισμό, την ενέργεια, τις επικοινωνίες και την τεχνολογία των πληροφοριών αντιστοιχούν στο υπόλοιπο 40 %. Τα αποτελέσματα των ελέγχων μας σχετικά με τους εκτελεστικούς οργανισμούς και τα λοιπά αποκεντρωμένα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρουσιάζονται σε ειδικές ετήσιες εκθέσεις, οι οποίες δημοσιεύονται χωριστά και συνοδεύονται από σύνοψη των αποτελεσμάτων.
Αντισταθμίσεις
Πρόκειται για προσωρινές πληρωμές, σκοπός των οποίων είναι να διασφαλιστεί ότι η συνεισφορά της Κροατίας, η οποία προσχώρησε στην ΕΕ τον Ιούλιο του 2013, στον προϋπολογισμό της ΕΕ δεν υπερβαίνει τα οφέλη της από αυτόν κατά το πρώτο έτος μετά την ένταξή της.