Europejski Trybunał Obrachunkowy został utworzony w celu kontrolowania finansów UE. Jego działania kontrolne koncentrują się na budżecie UE i politykach unijnych, w szczególności na kwestiach dotyczących wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, wartości dodanej, finansów publicznych oraz ochrony środowiska i przeciwdziałania zmianom klimatu. Trybunał kontroluje wykonanie budżetu UE zarówno pod kątem dochodów, jak i wydatków.
Zwiększenie rozliczalności publicznej w UE
Wyniki prac Trybunału są wykorzystywane przez Komisję Europejską, Parlament Europejski i Radę, jak również przez państwa członkowskie na potrzeby sprawowania nadzoru nad zarządzaniem budżetem UE i wprowadzania zmian w razie konieczności. Na pracach Trybunału w istotny sposób opiera się coroczna procedura udzielenia absolutorium, w ramach której Parlament, uzależniając swą decyzję od zaleceń Rady, rozstrzyga, czy Komisja w zadowalającym stopniu wykonała budżet za poprzedni rok
Sporządzanie sprawozdań na użytek decydentów politycznych i obywateli UE
Sprawozdania i opinie Trybunału wnoszą wartość dodaną do zarządzania finansami UE, gdyż przyczyniają się do rozwoju Unii, dzięki czemu jest ona bliższa swoim obywatelom. Trybunał ma na celu sporządzanie zrozumiałych, stosownych i aktualnych sprawozdań o wysokiej jakości, opartych na rzetelnych kryteriach i solidnych dowodach, podejmujących kwestie istotne dla wszystkich zainteresowanych podmiotów i postrzeganych w związku z tym jako dokumenty ważne i wiarygodne. Publikacje Trybunału obejmują sprawozdania roczne, roczne sprawozdania specjalne, sprawozdania specjalne, opinie oraz stanowiska.
Ścisła współpraca z innymi najwyższymi organami kontroli
Zarządzanie budżetem UE w 80% odbywa się w trybie dzielonym, a więc z udziałem państw członkowskich. W celu zapewnienia prawidłowego i zgodnego z przepisami wydatkowania funduszy UE państwa członkowskie ustanawiają systemy nadzoru i kontroli wewnętrznej we współpracy z Komisją. Kontrola ma zatem wymiar zarówno unijny, jak i krajowy. Oprócz prac kontrolnych prowadzonych przez Trybunał fundusze unijne, którymi zarządzają krajowe organy administracji i które są przez nie wydatkowane, są również kontrolowane przez najwyższe organy kontroli w państwach członkowskich.
Wyznaczanie standardów kontroli w dziedzinie finansów publicznych
Trybunał dąży do odgrywania wiodącej roli w zakresie przemian dokonujących się w dziedzinie zarządzania finansami publicznymi i ich kontroli. W istotnym stopniu przyczynia się on również do rozwoju standardów międzynarodowych i ich wdrażania (np. przez INTOSAI).
Wpływ prac Trybunału
Wyniki prac Trybunału na przestrzeni lat motywują go do dalszych wysiłków. Eksperci zewnętrzni dobrze oceniają jakość jego sprawozdań, a główni partnerzy instytucjonalni uznają je za użyteczne. Komisja w dużej mierze akceptuje zalecenia Trybunału, a o ich pozytywnych skutkach świadczą sprawozdania na temat działań podjętych w wyniku tych zaleceń.
Przyszłe wyzwania
W najbliższych latach jednym z najpoważniejszych wyzwań stojących przed Trybunałem będzie zwiększenie rozliczalności UE przed obywatelami w zakresie funduszy publicznych wykorzystywanych do realizacji celów unijnych.
Zwalczanie nadużyć finansowych i przekazywanie informacji o nich
Europejski Trybunał Obrachunkowy jako zewnętrzny kontroler UE nie posiada uprawnień do prowadzenia postępowań w przypadkach podejrzeń nadużyć na szkodę interesów finansowych UE. Angażuje się on jednak w zwalczanie nadużyć finansowych na szkodę budżetu UE, przekazując do Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć (OLAF) informacje o wszelkich podejrzeniach nadużycia, korupcji lub innych nielegalnych działań naruszających interesy finansowe UE. Trybunał może wykrywać przypadki potencjalnych nadużyć w trakcie prowadzonych prac lub otrzymywać zgłoszenia dotyczące takich przypadków od stron trzecich. Za zwalczanie nadużyć finansowych i ochronę interesów finansowych UE odpowiada OLAF. Jeżeli chcą Państwo poinformować o przypadku potencjalnego nadużycia na szkodę interesów finansowych UE, proszę kliknąć tutaj.
Więcej informacji