W ramach kontroli wykonania zadań Trybunał ocenia jakość dochodów i wydatków UE oraz sprawdza, czy stosuje się zasady należytego zarządzania finansami. Kontrole te polegają na badaniu programów, operacji, systemów zarządzania i procedur stosowanych przez organy i instytucje zarządzające funduszami UE i mają na celu ocenę, czy zasoby są wykorzystywane w sposób oszczędny, wydajny i skuteczny. Kontrole wykonania zadań obejmują szeroki wachlarz tematów ze szczególnym uwzględnieniem kwestii dotyczących wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, wartości dodanej dla UE, zarządzania finansami publicznymi oraz ochrony środowiska i przeciwdziałania zmianom klimatu. Wyniki tych kontroli są publikowane w sprawozdaniach specjalnych.
W ramach kontroli wykonania zadań oceniane są różne aspekty procesu interwencji publicznej, w tym nakłady (finansowe, ludzkie, materiałowe, organizacyjne oraz środki legislacyjne, które są niezbędne do realizacji programu), produkty (uzyskane w wyniku programu towary i usługi), rezultaty (bezpośredni wpływ programu na jego adresatów i odbiorców) oraz oddziaływanie (długoterminowe zmiany społeczne, które nastąpiły na skutek działań podjętych przez UE).
Standardy
Kontrole Trybunału są przeprowadzane zgodnie z międzynarodowymi standardami najwyższych organów kontroli (ISSAI) wydanymi przez Międzynarodową Organizację Najwyższych Organów Kontroli (INTOSAI). Szczegółowe zasady podejścia kontrolnego Trybunału przedstawiono w podręcznikach, normach i wytycznych, w których międzynarodowe standardy zostały dostosowane do specyficznego kontekstu kontroli w UE. Dokumenty te mają pomóc kontrolerom Trybunału w wykonywaniu zadań w sposób profesjonalny, wydajny, skuteczny i charakteryzujący się wysoką jakością.
Podręczniki
Podręczniki kontroli zawierają szczegółowe instrukcje dotyczące przeprowadzania kontroli przez Trybunał zgodnie z właściwymi standardami i z zachowaniem oczekiwanej jakości. Trybunał opracował dwa podręczniki, w których opisano trzy główne rodzaje kontroli.
Podręcznik kontroli finansowej i kontroli zgodności
W podręczniku kontroli finansowej i kontroli zgodności przedstawiono zasady wypracowane w oparciu o międzynarodowe standardy kontroli, istotne w kontekście kontroli finansowych i kontroli zgodności przeprowadzanych przez Trybunał. Zawiera on wytyczne dotyczące sposobu stosowania tych zasad w ramach corocznych kontroli prowadzących do wydania poświadczenia wiarygodności, jak również w ramach innych kontroli finansowych i kontroli zgodności przeprowadzanych przez Trybunał. Opisowi procedur w podręczniku towarzyszą informacje praktyczne w postaci list kontrolnych i szczegółowych instrukcji. Zarządzanie pracami kontrolnymi Trybunału i ich dokumentowanie odbywa się za pomocą komputerowego systemu wsparcia kontroli. Podręcznik kontroli finansowej i kontroli zgodności dostępny jest obecnie jedynie w wersji angielskiej.
Podręcznik kontroli wykonania zadań
W podręczniku kontroli wykonania zadań przedstawiono zasady wypracowane w oparciu o międzynarodowe standardy kontroli, istotne w kontekście kontroli wykonania zadań przeprowadzanych przez Trybunał, jak również ogólnie przyjęte zasady i dobre praktyki w tym zakresie. Zawarto w nim procedury i wytyczne dotyczące sposobu przeprowadzania wysokiej jakości kontroli wykonania zadań, w tym informacje, jak planować i realizować tego rodzaju kontrole oraz jak prowadzić sprawozdawczość i monitorować działania podjęte w następstwie takich kontroli. Podręcznik zachęca do stosowania profesjonalnego osądu na wszystkich etapach kontroli, co jest niezbędne, jeżeli wziąć pod uwagę różnorodność potencjalnych tematów i celów kontroli oraz metod gromadzenia i analizy danych. Zarządzanie pracami kontrolnymi Trybunału i ich dokumentowanie odbywa się za pomocą komputerowego systemu wsparcia kontroli.
Pomoc w zwalczaniu nadużyć finansowych na szkodę budżetu UE
Za zwalczanie nadużyć finansowych w UE i ochronę unijnych interesów finansowych odpowiedzialny jest Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF). Zgodnie z decyzją Trybunału nr 43-2017 (w której określono warunki współpracy z OLAF) Trybunał informuje OLAF o wszelkich przypadkach podejrzenia nadużycia finansowego, korupcji lub innej nielegalnej działalności przynoszącej szkodę interesom finansowym UE. Takie przypadki mogą wystąpić w trakcie prac kontrolnych prowadzonych przez Trybunał lub zostać zgłoszone przez osoby trzecie.
Więcej informacji