Sposób, w jaki Komisja Europejska zatrudnia konsultantów zewnętrznych i korzysta z ich usług, nie zapewnia optymalnego wykorzystania środków finansowych ani pełnej ochrony interesów Komisji – wynika ze sprawozdania opublikowanego dziś przez Europejski Trybunał Obrachunkowy. W ramach regulujących korzystanie z tych usług występują poważne luki, co niesie ze sobą potencjalne ryzyko związane z koncentracją usługodawców, nadmierną zależnością i konfliktami interesów. Kontrolerzy stwierdzili, że ryzyko to nie jest wystarczająco monitorowane, a ponadto zwrócili uwagę na uchybienia w metodach oceny wyników prac konsultantów i zapewnianej w ramach tych prac wartości dodanej.
Z ustaleń kontrolerów wynika, że ustanowiony przez Komisję Europejską system informacyjny nie zapewnia pełnego obrazu sytuacji, jeśli chodzi o korzystanie przez nią z usług konsultantów zewnętrznych. Nie ulega wątpliwości, że Komisja w coraz większym stopniu polega na konsultantach zewnętrznych, którzy świadczą rozmaite usługi doradcze i usługi wsparcia. W minionych latach udzielała ona zamówień o wartości około 1 mld euro rocznie na różnego rodzaju usługi, w tym doradztwo, badania, oceny i prace naukowe. Zewnętrzni usługodawcy są angażowani głównie na potrzeby realizacji polityki sąsiedztwa i polityki rozszerzenia UE, a także przy wdrażaniu partnerstw międzynarodowych, instrumentów polityki zagranicznej oraz działań w dziedzinie środowiska i klimatu. Kontrolerzy sprawdzili, czy Komisji Europejskiej udało się zagwarantować optymalne wykorzystanie środków finansowych i jednoczesną ochronę jej interesów.
– Zlecanie niektórych prac dostawcom zewnętrznym bywa użyteczne, a niekiedy wręcz niezbędne – powiedział François-Roger Cazala, członek Trybunału odpowiedzialny za kontrolę. – Komisja Europejska powinna jednak dopilnować, by wydatkowane przez nią środki przynosiły możliwie największą wartość dodaną. Należy również zapewnić większą przejrzystość i rozliczalność, jeśli chodzi o zadania, które można zlecać na zewnątrz, a także sposoby zarządzania ryzykiem koncentracji usługodawców, nadmiernej zależności oraz potencjalnych konfliktów interesów. Mam nadzieję, że sprawozdanie Trybunału pomoże unijnym organom administracji podjąć kroki w tym kierunku.